Een hogere rijsnelheid leidt bij een botsing tot een grotere impact, waardoor de kans op ernstig letsel toeneemt [1] [2] [3] [4]. Bovendien is bij een hogere rijsnelheid de remweg langer en is er ook minder tijd om informatie te verwerken en daarop te reageren [2]. Daarmee is de mogelijkheid om een botsing te voorkomen geringer. Tot slot krijgt een bestuurder bij een hogere snelheid in korte tijd meer informatie te verwerken. Als het informatieaanbod te groot wordt, gaat hij zich min of meer automatisch focussen op de informatie in het centrale blikveld. Dit gaat ten koste van het waarnemen en verwerken van informatie in het perifere blikveld [5] [6]. Soms wordt verondersteld dat hard rijden goed is voor de verkeersveiligheid omdat dit het autorijden minder saai maakt en (dus) de alertheid verhoogt. Voor deze veronderstelling is echter geen wetenschappelijk bewijs. Het netto-effect van een hogere snelheid op de verkeersveiligheid blijft in elk geval negatief (zie de vraag Beïnvloedt rijsnelheid de alertheid?).
Dit alles leidt ertoe dat, als op een weg de gemiddelde snelheid stijgt, er een grotere kans op ongevallen is met bovendien een grotere kans op een ernstige afloop (zie ook de vraag Hoe groot is het effect van snelheid op de verkeersveiligheid?).
Overigens is niet alleen de absolute snelheid van belang; ook snelheidsverschillen beïnvloeden de veiligheid. Snelheidsverschillen resulteren in meer ontmoetingen met andere weggebruikers en ook tot meer rijbaanwisselingen en inhaalmanoeuvres (zie ook de vraag Wat is het effect van snelheidsverschillen op de verkeersveiligheid?).
