Met de introductie van een duurzaam-veilig verkeerssysteem worden zeer hoge eisen gesteld aan het veiligheidsgehalte van het verkeerskundig ontwerp. De verkeerskundig ontwerper moet kunnen beschikken over voldoende en wetenschappelijk onderbouwde informatie over de aard en het soort verkeersvoorzieningen die in de gegeven omstandigheden effectief zullen zijn. Wetenschappelijk gezien laat de kennis over veiligheidseffecten van verkeersvoorzieningen echter nog tal van oningevulde plekken zien. Om deze op te vullen zijn systematisch opgezette evaluaties van weginrichting en verkeersveiligheid nodig. Bovendien moeten de weinige onderzoeksresultaten die wel beschikbaar zijn, optimaal gebruikt worden om generaliseerbare kennis op te leveren (bijvoorbeeld door toepassing van meta-analysetechnieken). Op dit moment bestaat er een tamelijk verbrokkeld beeld van de veiligheidseffecten van verkeersvoorzieningen. De eerder uitgevoerde onderzoeken zijn vaak beperkt van opzet en onderling moeilijk vergelijkbaar, waardoor het vrijwel onmogelijk is om een goed overzicht te krijgen van de veiligheidseffecten van verkeersvoorzieningen. Inzicht in wat er op dit moment bekend is, nationaal en internationaal, kon in deze literatuurstudie wel worden verkregen. Daarbij is de kwaliteit van de onderzoeken nadrukkelijk meegewogen. En er is gelet op de omstandigheden en situaties die de aangetoonde effectiviteit mogelijk hebben beïnvloed. Uit de literatuur blijkt dat naar verhouding de meeste kennis (ongevallenstudies) beschikbaar is over voorzieningen op en langs (vooral Noord-Amerikaanse) doorgaande enkelbaanswegen buiten de bebouwde kom. Verkeersvoorzieningen kunnen op verschillende manieren worden ingedeeld, bijvoorbeeld naar het type wegsituatie of naar het soort gebruiker. De meest gebruikte indelingen zijn hier geïnventariseerd. Vervolgens is nagegaan welke indeling voor dit onderzoek het meest geschikt is en dus richting zal geven aan de verdere invulling van het onderzoek. Een verkeerskundig ontwerp bestaat over het algemeen uit een samenhangend stelsel van verschillende verkeersvoorzieningen. De veiligheidseffecten van een voorziening zijn mede afhankelijk van de ruimtelijke positie ten opzichte van andere voorzieningen. Over deze afhankelijkheid is weinig bekend. Het lijkt mogelijk en zinvol om de effecten van afzonderlijke voorzieningen te blijven bestuderen. Deze studie geeft een opsomming van noodzakelijke activiteiten die moeten leiden tot meer en omvangrijkere (ongevallen)evaluaties van verkeersvoorzieningen. De prioriteit voor nieuwe evaluatiestudies in Nederland zou bij typische duurzaam-veiligmaatregelen moeten liggen. Daarbij moet wel duidelijk zijn of een geïsoleerde evaluatie van een dergelijke maatregel zinvol is, of dat een evaluatie van een aantal samenhangende (duurzaam-veilig)maatregelen nodig is. Naast de (bekende) duurzaam-veilig-eisen zou er een beperkte set criteria kunnen gelden die relevant zijn voor de veiligheidsaspecten van het verkeerskundig ontwerp als geheel. Zulke aanvullende criteria betreffen in het bijzonder de consistentie, continuïteit, uniformiteit en herkenbaarheid, voor zover die criteria al niet zijn verwerkt. Ten slotte zou er een algemeen toepasbare set ontwerpprocedures tot stand moeten komen die garandeert dat bij elke keuze de gevolgen voor verkeersveiligheid nadrukkelijk onderdeel van de afweging zijn. Dat kan alleen als daarvoor adequate instrumenten (rekenmodellen, checklists, effectschattingen, ‘best practice’) beschikbaar zijn. Voor sommige hiervan moeten voldoende gegevens beschikbaar komen, met name door grootschalige inventarisaties.
Infrastructural traffic provisions and their safety aspects; The meaning of the various types of traffic provisions for a sustainably-safe traffic and transport system The introduction of a sustainably-safe traffic system has made very high requirements of the safety level of the traffic engineering design. The designer must be able to avail himself of sufficient and scientifically founded information about the nature and type of traffic provisions that, in the given circumstances, will be effective. However, from a scientific point of view, the knowledge about safety aspects has many empty spaces. In order to fill them, systematically designed evaluations of road layout and road safety are necessary. Furthermore, the few research results that are available must be optimally used in order to produce generalizable knowledge (e.g. by using meta analysis techniques). At this moment in time, there is a rather fragmentary picture of the safety effects of traffic provisions. The previously conducted studies are often limited in design and difficult to compare with each other. This makes it almost impossible to get a good overview. What could be done in this literature study was to get insight in what is known now, nationally and internationally. The quality of the studies was explicitly weighed in this, and attention was paid to the circumstances and situations that have possibly influenced the effectiveness shown. The literature showed that, relatively speaking, most of the knowledge (accident analyses) is for provisions along (especially North American) rural, single lane through-roads. Traffic provisions can be divided in various ways, e.g. by type of road situation or by type of road user. An inventory was made of the most commonly used divisions. Then it was determined which division for this study was the most suitable and thus would direct us to the further completion of the study. A traffic engineering design consists, in general, of a coherent system of different traffic provisions. The safety effects of a provision are partly dependant on the spatial position in relation to other provisions. Little is known of this dependency. It seems possible and sensible to keep on studying the separate provisions. This study presents a summing-up of essential activities that should lead to more, and more extensive (accident) evaluations of traffic provisions. The priority, in the Netherlands, for new evaluation studies should be for typically sustainably-safe measures. It should also be clear whether an isolated evaluation of such a measure is sensible, or if an evaluation of a number of coherent measures is necessary. Apart from the (known) sustainably-safe requirements, there should be a limited set of criteria that are relevant for the road safety aspects of the traffic engineering design as a whole. Such supplementary criteria regard, in particular, the consistence, continuity, uniformity, and recognizability, for as far as these criteria have not already been incorporated. Finally, a generally applicable set of design procedures should come into existence that guarantees that, for every choice, the safety effects form an emphatic part of the weighing up. This can only be done if there are adequate instruments available (calculation models, checklists, effect estimates, and best practice). Sufficient data must become available for some of these, especially for large-scale inventories.
