Elektrische fietsen en speed-pedelecs

Kennis over de verkeersveiligheid
Auteur(s)
Vlakveld, W.P.
Jaar

Een elektrische fiets is een fiets met een elektromotor die de fietser ondersteunt bij het rondtrappen van de pedalen. Er zijn grofweg twee soorten elektrische fietsen: de ‘normale’ elektrische fiets en de relatief nieuwe ‘speed-pedelec’. Een elektrische fiets geeft trapondersteuning tot circa 25 km/uur, een speed-pedelec tot wel 45 km/uur.

Elektrische fietsen zijn populair, vooral bij oudere fietsers. Het gebruik onder andere doelgroepen neemt echter toe. Zo zijn er steeds meer forensen die de elektrische fiets nemen. Speed-pedelecs zijn er nog maar kort en zijn vooral populair bij dertigers. Zij nemen in plaats van de auto dan de speed-pedelec om op hun werk te komen.

Elektrische fietsen bieden veel voordelen. Hoewel de elektromotor helpt bij het vooruitkomen, moet men toch bewegen, en bewegen is gezond. Door de elektrische fiets kunnen ouderen langer mobiel blijven. Wanneer forensen de elektrische fiets nemen in plaats van de auto, dan is dat zowel gunstig voor de doorstroming als voor het milieu. Dit rapport gaat niet over de gezondheids- en mobiliteitsvoordelen, maar uitsluitend over de verkeersveiligheid van elektrische fietsen.

Op een ‘normale’ elektrische fiets wordt gemiddeld ongeveer 2 km/uur sneller gereden dan op een gewone fiets. Gemiddeld fietst men op een gewone fiets ongeveer 15 km/uur en op een normale elektrische fiets 17 km/uur. Op een speed-pedelec fietst men gemiddeld 9 km/uur sneller dan op een gewone fiets (ongeveer 24 km/uur). De snelheid waarmee men op een elektrische fiets rijdt, hangt af van de leeftijd.

Tot aan een leeftijd van 60 jaar, zijn er geen duidelijke indicaties dat de kans op een ongeval op een elektrische fiets groter is dan op een gewone fiets. Het ongevalsrisico van oudere fietsers op een elektrische fiets lijkt wel wat hoger te zijn dan van oudere fietsers op een gewone fiets. Van het ongevalsrisico van speed-pedelecs is nog weinig bekend.
Vermoedelijk komt het enigszins hogere ongevalsrisico van oudere fietsers op een elektrische fiets door de wat hogere snelheid. Daarnaast lijken ze soms meer problemen te hebben bij het opstappen en wegfietsen (op gang komen) en bij het stoppen en afstappen. Dit komt waarschijnlijk door het wat hogere gewicht van elektrische fietsen en de rijkarakteristieken bij lage snelheden. Een andere mogelijke oorzaak is zelfselectie. Deze bestaat eruit dat ouderen mogelijk voor een elektrische fiets kiezen als ze door een sterk verminderde spierkracht niet meer op een gewone fiets kunnen fietsen. Met de afname van de spierkracht door de leeftijd nemen echter ook vaak andere zaken af, zoals het evenwichtsgevoel.

Elektrische fietsen en speed-pedelecs zouden voor oudere fietsers veiliger gemaakt kunnen worden door een lichter gewicht, een lager zwaartepunt, een makkelijke instap, al direct (lichte) trapondersteuning vanaf het eerste moment van wegrijden en mogelijk ook een zadel dat automatisch omhoog en omlaag kan bij op- en afstappen.
Ook zijn er speciale fietscursussen voor ouderen met elektrische fietsen. Hiervan is niet bekend of deze tot minder slachtoffers leiden.

Pedelecs: electric bicycles and speed pedelecs; Knowledge about their road safety

A pedelec is a bicycle with an electric motor that supports the cyclist in pushing the pedals. There are basically two types of pedelecs: the 'normal' electric bicycle and the relatively new 'speed pedelec'. An electric bicycle provides assistance while cycling at speeds up to about 25 km/h, a speed pedelec up to 45 km/h.

Electric bicycles are popular, especially among older cyclists. However, the use among other target groups increases. Electric bicycles are increasingly used, for example, by commuters. Speed pedelecs have been on the market for only a short period and they are especially popular with people in their thirties. They take the speed pedelec to work instead of the car.

Pedelecs have many advantages. Although the electric motor offers assistance in moving forward, the rider still need to be physically active, and this good for one's health. The elderly stay mobile to a higher age thanks to the pedelec. Commuters using the pedelec instead of the car has a positive effect on both traffic flow and the environment. This report does not go into the advantages for health and mobility, but only looks at the road safety aspects related with pedelecs.

On average the cycling speed on an electric bicycle is about 2 km/hour faster than on a regular bike: the average on a regular bike about is 15 km/hour and on an electric bicycle 17 km/hour. The speed cycled on a speed pedelec is an average of 9 km/hour faster than on a regular bike (about 24 km/hour). The speed at which one rides a pedelec, is age-dependent.

Up to an age of 60 years old, there are no clear indications that the risk of a crash on an electric bicycle is higher than on a regular bike. For older cyclists the risk of a crash seems to be somewhat higher on an electric bicycle than on a regular bike. As yet, little is known about the risk of crashes while riding speed pedelecs.

Presumably the somewhat higher crash risk for older cyclists on an electric bicycle can be attributed to the higher speed. In addition, they sometimes seem to have more problems with mounting and building up speed and with stopping and dismounting. This is probably due to the higher weight of electric bicycles and the riding characteristics at low speeds. Another possible cause is self-selection: older people may choose to ride an electric bicycle when strongly decreased muscle strength prevents them from using a regular bike. Together with the decrease in muscle strength due to ageing, however, other functions, such as the sense of balance, often also decline.

Electric bicycles and speed pedelecs could be made safer for older cyclists by a lighter weight, a lower centre of gravity, an easy entry level, immediate (light) pedalling assistance from moment one starts cycling, possibly a saddle is automatically adjusted upward and downward at mounting and dismounting.

There are also special cycling courses for elderly people with electric bicycles. It is not known whether these lead to fewer casualties.

Rapportnummer
R-2016-7
Pagina's
18
Gepubliceerd door
SWOV, Den Haag

SWOV-publicatie

Dit is een publicatie van SWOV, of waar SWOV een bijdrage aan heeft geleverd.