Draagvlak voor maatregelen rond het rijbewijs voor beginnende bestuurders

Meningen van jongeren en hun ouders
Auteur(s)
Heidstra, Drs. J
Jaar
Vanwege de onevenredig grote betrokkenheid van jonge, beginnende automobilisten bij verkeersongevallen wordt overwogen om speciaal voor deze groep een aantal beperkende maatregelen rond het rijbewijs in te voeren. Na onderzoek, overleg met betrokken partijen en zorgvuldige afweging worden de volgende maatregelen als kansrijk beschouwd: M Meer (betere) verkeerseducatie in het voortgezet onderwijs; M Verlaagde (of nul-promille-)alcohollimiet (restrictie met een looptijd van twee jaar beginnend na het behalen van het rijbewijs); M Een Educatieve Maatregel Alcohol voor jonge bestuurders M Een voorlopig rijbewijs met een tweede examen na 2 jaar (of een educatief traject na het behalen van het rijbewijs); M Een getrapt rijbewijs (met begeleid rijden). In dit rapport worden de resultaten beschreven van een onderzoek naar de verdeling van het draagvlak voor deze vijf verschillende maatregelen onder jongeren zelf en onder hun ouders. Voor het onderzoek zijn op drie verschillende manieren gegevens verzameld. Tijdens het CBR-theorie-examen is bij een representatieve steekproef van ruim 1100 jongeren een vragenlijst afgenomen. In de vragenlijst werd jongeren naar hun mening over de voorgestelde maatregelen gevraagd. Met een in de vragenlijst opgenomen antwoordformulier konden de jongeren zich aanmelden voor een groepsdiscussie over het onderwerp. Verspreid over het land zijn vier discussiebijeenkomsten met in totaal 25 jongeren gehouden waarbij de gegevens uit de vragenlijst verder zijn uitgediept. Tot slot zijn telefonische interviews gehouden met 23 ouders van jongeren die het antwoordformulier hadden ingevuld . In de analyse van de vragenlijsten is de grootte van het draagvlak voor de verschillende maatregelen tegen elkaar afgezet. In vergelijking met de andere genoemde maatregelen bestaat er bij de jongeren het minste draagvlak voor de invoering van een voorlopig rijbewijs met een tweede examen na twee jaar. Dit geldt voor alle jongeren, ongeacht leeftijd, geslacht, opleiding en woonomgeving. Meer draagvlak is er voor de invoering van een nul-promille alcohollimiet (die dan wel voor iedereen moet gelden) en voor meer en betere verkeerseducatie in het voortgezet onderwijs. De aparte Educatieve Maatregel Alcohol voor jongeren neemt een tussenpositie in. In de groepsdiscussies en de telefonische interviews met ouders werden de belangrijkste achtergronden voor de gevonden verschillen duidelijk. Hoewel ouders in algemene zin wel positiever waren over de maatregelen, liep de aard van de belangrijkste bezwaren tussen jongeren en ouders weinig uiteen. Er kwamen twee duidelijke motieven voor de mening over een maatregel naar voren: een maatregel die uitsluitend negatieve consequenties heeft voor overtreders kan op meer steun rekenen dan een maatregel die discrimineert op grond van lidmaatschap van een leeftijdgerelateerde risicogroep. De belangrijkste bedreiging voor draagvlak bleek de verwachte mate waarin de invoering van de maatregel zal leiden tot een toename van de toch al zo hoge kosten van het rijbewijs. Volgens zowel jongeren als ouders behoort het rijbewijs het eindpunt in de rijopleiding, en dus ook in de kosten daarvan te markeren. Aan die status mag volgens hen niet worden getornd.
Support for measures concerning driving licences for novice drivers The disproportionately high involvement of young, novice drivers in road accidents has led to considering introducing a special, limited driving licence for novices. After research, consultation of all parties involved, and a careful consideration of alternatives, the following measures are regarded as promising: M More (better) traffic education in secondary schools; M Lowering (or a zero-level) of the alcohol limit (restriction for a period of two years beginning after passing the driving test); M An Alcohol Education Measure for novice drivers; M A temporary driving licence with a second exam after 2 years (or following a course after passing the driving test); M A graduated driving licence (with accompanied driving). In this report, the results are presented of a study of the distribution of the support for these five different measures, among the learner-drivers themselves as well as their parents. Data was gathered for this study in three different ways. During the theoretical part of the driving test, a questionnaire was put to a representative sample of more than 1100 young learner-drivers. They were asked about their opinion of the measures proposed. They could further volunteer to take part in a group discussion about this subject by means of a reply card in the questionnaire. Four discussion groups were held throughout the country with a total of 25 young learner-drivers. Here, the questionnaire data was covered in greater depth. Finally, telephone interviews were held with 23 parents of those who had filled in the reply card. In analysing the questionnaires, the extent of the support for the different measures were weighed against each other. The least support, in comparison with the other measures mentioned, was for the temporary driving licence involving a second exam after two years. This applied to all, irrespective of age, sex, or living conditions. There was more support for the introduction of a zero-level alcohol limit (which would have to apply to all) and for more and a better traffic education in secondary schools. The popularity of the separate Alcohol Education Measure for novice drivers, lay somewhere in between. The most important backgrounds for explaining the differences found, became clear in the group discussions and telephone interviews. Although, in general, parents were more positive about the measures, the nature of the most important objections did not differ much from their children (the learner-drivers). There were two clear motives for the opinion about a measure: a measure with only negative consequences for the offender gets more support than a measure that discriminates for belonging to a high-risk age group. The most important threat to support appeared to be the expected extent in which introduction of the measure would lead to an increase in the already high costs of getting a driving licence. Both the learner-drivers and their parents regard the driving licence as the clear end of driver-training and its costs. Nothing should change this.
Rapportnummer
R-99-12
Pagina's
75
Gepubliceerd door
SWOV, Leidschendam

SWOV-publicatie

Dit is een publicatie van SWOV, of waar SWOV een bijdrage aan heeft geleverd.