Om te komen tot een handleiding voor degenen die op het raakvlak van ruimtelijke ordening en verkeersveiligheid werken, en daarbij verkeersveiligheid in dat proces een duidelijker en steviger plaats willen geven, is in het onderhavige onderzoek een aantal stappen doorlopen. In dit rapport wordt daarvan verslag gedaan. Uit een analyse van het huidige planproces blijkt dat onderscheid gemaakt moet worden tussen de formele wettelijke procedures, en de informele planningslijn. In het kader van de wettelijke procedures krijgt verkeersveiligheid geen prominente plaats, zeker niet wanneer de globale uitgangspunten en de strategische ruimtelijke keuzen aan de orde zijn. Meer algemeen is er een proces van globalisering en flexibilisering dat het stellen van aanvullende eisen op dat punt bemoeilijkt. Ook in het informele planningsproces van overleg, advisering en inspraak komt verkeersveiligheid niet prominent aan de orde. Dat heeft onder meer te maken met het feit het moeilijk is de effecten van ruimtelijke keuzen op de verkeersveiligheid (kwantitatief) zichtbaar te maken. Pas in een laat stadium, wanneer het bestemmingsplan aan de orde is, wordt verkeersveiligheid een belangrijker onderwerp. Er is een groot aantal actoren betrokken bij het ruimtelijk planproces. Aan de hand van het planproces programmering — planvorming — besluit — uitvoering zijn de activiteiten van die actoren nagegaan. Uit de activiteiten van actoren blijkt dat mogelijkheden voor verbetering aanwezig zijn. Gezien het hiërarchisch karakter van de wetgeving op het gebied van de ruimtelijke ordening is het goed op het hoogste niveau (structuurplannen en PKB's van het rijk) al expliciet aandacht aan verkeersveiligheid te geven. Daarmee wordt de kans op doorwerking naar `beneden' vergroot. Daarnaast moeten methoden en instrumenten ontwikkeld worden om in elk stadium van het planproces de effecten van keuzen op de verkeersveiligheid zichtbaar te maken. Een checklist kan daarbij ook nuttig zijn. Ten slotte is een concept opgesteld voor een handleiding. Deze is als bijlage bij dit rapport gevoegd
In order to produce a manual for those working on the intersection of environmental planning and traffic safety, and willing to give traffic safety a more clear and concrete place in that process, this survey followed a number of steps. This report gives an account of those steps. An analysis of the current planning process in the Netherlands shows that one has to make a distinction between the formal legal procedures, and the informal proceedings. Within the realm of the legal procedures traffic safety is not given a very prominent place, certainly not when global starting points and strategic environmental choices are at stake. More generally speaking a process of globalizing and adaptability is present, which makes it difficult to make extra demands in this respect. Also in the informal proceedings of discussion, advisement and participation traffic safety does not have a prominent place. The fact that it is difficult to make the effects of environmental choices on traffic safety clear (in a quantitative way) has certainly a bearing on this. Only at a late stage, when local planning is the subject, traffic safety gains importance. A large number of actors is involved in the planning process. Following the line of programming — planning — decision — realisation the activities of those actors have been defined. From the activities of the actors it follows that there are possibilities for improvement. The hierarchical character of the law on planning makes it logical to give traffic safety explicit attention already at the highest level (i.e., the strategic environmental state decisions, PKB). That enlarges the chances of `filtering down'. Apart from that methods and tools will have to be developed to make the effects of environmental choices on traffic safety clear in all stages of the planning process. A checklist can be very useful. Finally a draft for a manual has been formulated. This draft has been added to this report as an appendix