Begeleid rijden: wie doet mee met 2toDrive en waarom?

Een vragenlijstonderzoek onder 16- en 17-jarigen in Nederland
Auteur(s)
Schagen, I.N.L.G. van; Wijlhuizen, G.J.; Craen, S. de
Jaar

Op 1 november 2011 is in Nederland, onder de naam 2toDrive, een zesjarige proef met begeleid rijden van start gegaan. Dat betekent dat jongeren vanaf 16,5 jaar kunnen beginnen met een rijopleiding en het theorie-examen kunnen afleggen. Vervolgens kunnen zij vanaf 17 jaar rijexamen doen. Nadat ze het rijbewijs hebben gehaald, mogen ze tot hun 18de verjaardag alleen de weg op onder begeleiding van een ervaren bestuurder: de coach. Ervaringen in het buitenland laten zien dat begeleid rijden een effectieve maatregel kan zijn om het ongevalsrisico van beginnende bestuurders te verlagen. Om na te gaan in welke mate de maatregel in Nederland effect heeft, voert de SWOV een evaluatiestudie uit. Deze studie richt zich op het effect op ongevalsbetrokkenheid, op het aantal overtredingen, en op het dagelijkse verkeersgedrag. De evaluatie vindt stapsgewijs plaats. De eindresultaten, met daarin een schatting van het effect op ongevallen, zullen er in 2017 zijn. De hier gerapporteerde studie is een eerste stap in deze evaluatie en heeft twee doelen: - Meer zicht op de bekendheid van 2toDrive onder jongeren en hun redenen om wel of niet mee te doen. - Inzicht in eventuele verschillen tussen deelnemers aan 2toDrive en niet-deelnemers die van belang zijn voor de verkeersveiligheid. Met dergelijke verschillen — door zelfselectie — dient in de verdere evaluatie rekening te worden gehouden, aangezien ze de eventuele effecten van 2toDrive op verkeersgedrag en ongevalsbetrokkenheid kunnen vertekenen. Het onderzoek is uitgevoerd met behulp van een online vragenlijst onder jongeren van 16 t/m 17,5 jaar. In totaal waren er 1.474 respondenten. Het blijkt dat bijna de helft van de jongeren bekend is met 2toDrive en het fenomeen van begeleid rijden; jongens iets vaker dan meisjes. De belangrijkste bronnen van informatie daarbij zijn de ouders/verzorgers en internet. Voor degenen die met 2toDrive meedoen of mee willen gaan doen (519 respondenten) zijn de twee belangrijkste redenen dat je via 2toDrive direct na je 18de verjaardag zelfstandig kunt gaan autorijden en dat het leuk is dat je dan ook al vóór die tijd een auto mag besturen. Voor degenen die niet mee gaan doen met 2toDrive (410 respondenten) zijn de belangrijkste redenen dat ze na hun 18de nog tijd genoeg hebben om een rijbewijs te halen en er nu nog geen behoefte aan hebben om al auto te gaan rijden. Bij de twijfelaars (545 respondenten) gingen de antwoorden over het algemeen in dezelfde richting. Echter, zij gaven minder vaak aan iets belangrijk of onbelangrijk te vinden. Hun antwoorden vielen vaker in de categorie ‘neutraal’. Er zijn in deze studie twee factoren geïdentificeerd waarop 2toDrive-deelnemers en de beoogde vergelijkingsgroep (jongeren die niet meedoen met 2toDrive, maar wel zo snel mogelijk na hun 18de willen gaan rijden) van elkaar verschillen en die mogelijk tot vertekening van de effecten kunnen leiden: - Sekse: er doen meer jongens dan meisjes mee met 2toDrive. Aangezien jonge mannen als beginnend automobilist een hoger ongevalsrisico hebben dan jonge vrouwen zou dit de effecten van 2toDrive op ongevalsbetrokkenheid kunnen vertekenen. Bij de evaluatie zal dus apart gekeken moeten worden naar het effect bij jonge mannen en bij jonge vrouwen. - Schoolopleiding: naar verhouding volgen 2toDrive-deelnemers vaker een hogere opleiding dan niet-deelnemers. De relatie tussen opleidingsniveau en ongevalsrisico is volgens de onderzoeksliteratuur echter niet eenduidig. Bovendien is het verschil in opleidingsniveau van deelnemers en niet-deelnemers niet erg groot. Daarom wordt geconcludeerd dat het niet nodig is hier bij de evaluatie voor te corrigeren. Jongeren die meedoen met 2toDrive zijn niet meer of minder gericht op veiligheid, noch meer of minder gericht op snelheid en op zoek naar spannende zaken dan de beoogde vergelijkingsgroep. Hiervoor hoeft dus in de evaluatiestudie niet gecorrigeerd te worden. Hoewel niet het hoofddoel van deze studie, hebben we ook nog gekeken naar verschillen tussen jongeren die aangaven zo snel mogelijk na hun 18de te willen gaan rijden (hetzij via 2toDrive, hetzij via de reguliere opleiding) en jongeren die aangaven pas later of helemaal niet te willen gaan autorijden. We zien dan dat de ‘vroege beginners’ gemiddeld genomen meer dan ‘late beginners’ geneigd zijn te kiezen voor spannende/risicovolle activiteiten en op het gebied van auto’s meer voor kenmerken die te maken hebben met snelheid en vermogen. Mogelijk is dit naast gebrek aan ervaring en de leeftijd een extra verklaring voor het hoge risico van 18- en 19-jarige automobilisten: niet alleen zijn ze jong en hebben ze geen ervaring, ‘vroege beginners’ houden ook nog eens meer van spannende gebeurtenissen dan hun leeftijdsgenoten die pas later hun rijbewijs halen. Het zou interessant zijn dit in de verdere onderdelen van de evaluatie van 2toDrive verder te onderbouwen.

Accompanied driving: who participate in 2toDrive and why? A questionnaire study among 16 and 17-year-olds in the Netherlands On 1 November 2011, 2toDrive, a six-year pilot of accompanied driving, commenced in the Netherlands. In 2toDrive youths can start their driver training and take the theory exam from the age of 16.5 years-old. They can then take their practical driving test from the age of 17 years-old. After having obtained the driving licence, they can only drive when accompanied by an experienced driver, the coach, until their 18th birthday. Experiences in other countries show that accompanied driving can be an effective measure to lower the crash rate among young novice drivers. To investigate the effectiveness of the measure in the Netherlands, SWOV is performing an evaluation study. This study focuses on the effects on crash involvement, on the number of traffic offences, and on everyday road behaviour. The evaluation is carried out in steps. The final results, with an estimate of the effect on crashes, will be presented in 2017. The study presented in this report is the first step in the evaluation and serves two purposes: - Obtaining a better understanding of the familiarity of youths with 2toDrive and their reasons for participating or not participating. - Insight in possible differences between participants in 2toDrive and non-participants that may be of importance for road safety. Such differences — due to self-selection — must be considered in the next steps of the evaluation as they can bias the possible effects of 2toDrive on traffic behaviour and crash involvement. The study was carried out using an online questionnaire among youths aged 16 to 17.5 years-old. There was a total of 1,474 respondents. Almost half of the youths were found to know about 2toDrive and the phenomenon of accompanied driving; boys somewhat more frequently than girls. The most important sources of information are parents/guardians and the internet. For those who participate or intend to participate in 2toDrive (519 respondents) the two main reasons are that 2toDrive makes driving independently immediately after their 18th birthday possible and that it is fun that they can already drive a car before they are 18. Those who do not intend to participate in 2toDrive (410 respondents) give as their main reasons the fact that they still have plenty of time to get their driving licence after their 18th birthday and that they do not yet feel the need to drive a car. The answers were similar among those who had not yet decided (545 respondents). However, they less frequently indicated that something was important or not important; more often their answers were in the category ‘neutral’. The study identified two factors that indicate a difference between the participants in 2toDrive and the intended comparison group (youths who do not participate in 2toDrive, but who do want to drive as soon as possibleafter their 18th birthday: - Gender: more boys than girls participate in 2toDrive. As male young novice drivers have a higher crash rate than young female novice drivers, this could bias the effects of 2toDrive on crash involvement. Therefore, the effects on young men and on young women will need to be considered separately in the evaluation. - Education: proportionally, 2toDrive participants more frequently have received a higher type of education than non-participants. According to research literature, however, the relation between the level of education and crash rate is not univocal. Moreover, there is only a small difference in education level between participants and non-participants. Therefore, the conclusion is that no correction is necessary in the evaluation. Youths who participate in 2toDrive are not safety-minded, speed-minded, or sensation seekers to a greater or lesser extent than the intended control group. Therefore, the evaluation study does not require correcting for these items. Although it was not the main purpose of the study, we also looked at the differences between youths who indicated they wanted to drive as soon after their 18th birthday as possible (either via 2toDrive, or via the regular driver training) and youths who intended to start driving later or not at all. We then see that, on average, the ‘early beginners’ more so than ‘late beginners’ tend to choose exciting/risky activities, and, in relation with cars, characteristics relating to speed and power. This, in addition to experience and age, may be an additional explanation for the high risk of 18 and 19 year-old drivers: not only are they young and inexperienced, ‘early beginners’ also have a stronger preference for exciting events than age peers who pass their driving test when they are older. This is an interesting topic for closer investigation during the later steps of the evaluation.

Rapportnummer
R-2013-9
Pagina's
54 + 14
Gepubliceerd door
SWOV, Leidschendam

SWOV-publicatie

Dit is een publicatie van SWOV, of waar SWOV een bijdrage aan heeft geleverd.