De rol van ouders bij informele verkeerseducatie

Vragenlijststudie naar kennis, behoeften en motieven van ouders
Auteur(s)
Hoekstra, A.T.G.; Mesken, J.
Jaar

Met informele verkeerseducatie wordt verwezen naar het informele leerproces waarbij verkeersdeelnemers in de praktijk voortdurend leren van hun eigen ervaringen en van voorbeelden van anderen. Informele verkeerseducatie is belangrijk omdat het aanleren van veilig gedrag in het verkeer veel tijd vraagt en scholen niet de tijd en mogelijkheden hebben om voldoende aandacht aan formele verkeerseducatie te besteden. Om het informele leerproces meer te benutten, is een onderzoek gedaan naar de rol die ouders erin kunnen spelen. Ouders zijn er immers vaak bij als hun kind zich in het verkeer begeeft en ze kunnen die momenten dus gebruiken om hun kinderen wegwijs in het verkeer te maken en hen van het goede voorbeeld te voorzien. Het is dus belangrijk om inzicht te krijgen in kennis, kennisbehoeften, vragen en motieven van ouders. Om die reden is een vragenlijstonderzoek gedaan naar wat ouders al weten over de ontwikkeling en verkeersdeelname van hun kind, wat ze nog zouden willen weten en of en hoe ze met nieuwe informatie en middelen benaderd willen worden.

Voorafgaand aan dit onderzoek zijn interviews gehouden met twee experts die hun visie hebben gegeven op informele verkeerseducatie vanuit hun eigen expertise in de bewegingswetenschappen en de (neuro)psychologische ontwikkeling van kinderen. Deze inzichten zijn gebruikt om richting te geven aan het onderzoek onder ouders en aan de interpretatie van de resultaten. De visies van de experts dienen bovendien als inspiratie voor de toekomstige invulling van projecten op het gebied van informele verkeerseducatie. In de interviews kwamen relevante inzichten aan bod op het gebied van de cognitieve en fysieke ontwikkeling van kinderen, mogelijkheden voor gedragsverandering en de mogelijkheden voor de organisatie en rolverdeling van projecten op het gebied van informele verkeerseducatie.

In het vragenlijstonderzoek onder ouders werd gevraagd naar de aard van de verkeersdeelname van het kind, de inschatting van de ouders van de vaardigheden van het kind, de inschatting van de verkeersveiligheid van de route van thuis naar school door de ouders, en naar de wijzen waarop ouders hun kinderen actief in het verkeer begeleiden. De kennis en de kennisbehoeften van de ouders werden ook geïnventariseerd. Aan het onderzoek deden ouders mee die ten minste één kind hadden in de basisschoolleeftijd (vier tot twaalf jaar).

Uit de resultaten van het onderzoek blijkt de leeftijd van het kind een belangrijke factor te zijn in zowel de wijze waarop kinderen aan het verkeer deelnemen (fiets, lopend), als in de manier waarop ouders hun kind in het verkeer begeleiden. Met een dergelijke leeftijdsafhankelijkheid dient echter voorzichtig te worden omgesprongen, gezien de grote verschillen die er bestaan in de ontwikkeling van kinderen.

Uit het onderzoek komt tevens naar voren dat lichaamsbeweging een belangrijke rol speelt in de verkeersdeelname van het kind. Niet alleen hebben ouders van kinderen die meer aan lichaamsbeweging doen meer vertrouwen in de verkeersbekwaamheid van hun kind, maar ook begeleiden ze hun kind actiever in het verkeer. Bovendien nemen kinderen die meer aan lichaamsbeweging doen vaker zelfstandig aan verkeer deel. Op basis van het huidige onderzoek kunnen geen causale verbanden tussen de variabelen worden gelegd, maar de bevindingen tonen wel aan dat lichaamsbeweging een interessante factor is bij informele verkeerseducatie.

Bij het begeleiden van het kind in het verkeer, blijkt dat ouders vooral opletten en corrigeren als het kind iets fout doet. Ouders doen relatief minder aan proactieve vormen van begeleiding, zoals uit zichzelf uitleg geven, voordoen hoe het moet en goed gedrag belonen. Aangezien uit de interviews met de experts naar voren kwam dat het benadrukken van wat niet mag en hoort een averechts effect kan hebben op het gedrag van kinderen, kan het de moeite waard zijn om ouders aan te zetten tot een meer proactieve vorm van begeleiding. Verder lijken ouders zich ook erg bewust te zijn van hun voorbeeldrol, aangezien ze hun gedrag in positieve zin aanpassen als ze in gezelschap van hun kind aan het verkeer deelnemen.

Ten slotte is uit het onderzoek gebleken dat ouders vinden dat er voor hen een belangrijk rol is weggelegd in het informele leerproces van kinderen in het verkeer. De meeste ouders zijn ervan overtuigd dat zij bij uitstek in de positie zijn om hun kinderen wegwijs te maken in het verkeer. Het blijkt ook dat ouders gebaat kunnen zijn bij informatie over hoe hun kind het meeste leert, aangezien ouders minder vertrouwen blijken te hebben in leermethoden waarvan juist bekend is dat ze zeer effectief kunnen zijn, zoals leren door observatie, het nadoen van anderen en simulatieprogramma’s op de computer. Hoewel ouders zelf vinden dat zij een belangrijke rol spelen in het wegwijs maken van hun kind in het verkeer en hoewel blijkt dat zij op dit gebied gebaat zouden kunnen zijn bij informatie over manieren waarop hun kinderen het beste leren, blijkt ook dat ouders niet de noodzaak inzien van meer informatie en bovendien veel andere, concurrerende, zorgen hebben dan alleen verkeersveiligheid en verkeerseducatie. Geadviseerd wordt dan ook om met behulp van de inzichten uit dit onderzoek op een slimme manier ouders te interesseren voor verkeersveiligheid en hen te informeren over hoe ze hun kind in het verkeer kunnen begeleiden.

The role of parents in informal traffic education; Questionnaire study of parents' knowledge, needs and motivation

Informal traffic education refers to the informal learning process in which road users continuously learn of their own experiences and the examples set by others in real life. Informal traffic education is important because learning to behave safely in traffic is very time demanding and schools do not have enough time or recources to spend on formal traffic education. To learn more on how to make better use of the informal learning process, a study was conducted into the possible role parents can play. Indeed, parents are often present when their children take part in traffic and they can therefore use these moments to teach their children the ropes about traffic and give them the right example. That is why insight into parents' knowledge, questions, and motivation is important. Therefore, a questionnaire study was carried out in which parents were asked what they already know about the development and traffic participation of their child, what else they would like to know, and whether and how they would like to be approached with new information and means.

Previous to the present study two experts were interviewed gave their perspective on informal traffic education from their own fields of motion science and (neuro) psychological development of children. Their insights were used to choose the direction of the study among parents and the interpretation of the results. The experts' visions are also an inspiration for future projects in the field of traffic education. In the interviews relevant insights were discussed in terms of children's cognitive and physical development, possibilities for behaviour change, and the possibilities for organizing projects in the field of informal education and how to divide the roles.

The questionnaire study among parents asked about the nature of the child's traffic participation, parents' estimation of the child's skills, parents' estimation of the road safety of the route from home to school, and ways in which parents actively offer their child guidance in traffic. Parents’ knowledge of traffic laws and education methods were also asked about, as were their further needs for information. Parents who participated in the study had at least one child in the primary school age (four to twelve years old).

The results of the study indicate that a child's age is an important factor in the way children participate in traffic (bicycle, walking) as well as in the way parents supervise their child in traffic. However, such age dependence must be used carefully as there are large differences in children's development.

The study also indicates that physical exercise is an important factor in children's traffic participation. Not only do parents of physically active children have greater trust in their child's traffic skills, but they also more active in terms of the guidance they offer their child in traffic. Moreover, physically active children more often participate in traffic independently. Although no causal links can be established between these variables based on the present study, the findings indicate that physical exercise is an interesting factor in informal traffic education.

When accompanying a child in traffic, parents mainly keep a close watch and correct their child when he or she makes a mistake. Parents spend less time on more proactive ways of guidance, like giving explanations unprompted, demonstrating how something must be done, and rewarding good behaviour. Because the interviews with the experts provided an indication that emphasizing what children are not allowed to do may have a counter effect on children's behaviour, it may be worthwhile to encourage parents to use a more proactive kind of guidance. Furthermore, parents also seem to be very aware of their being role models, as they positively adapt their behaviour when they participate in traffic in the company of their child.

Finally, the study indicated that parents think that they have an important role in the informal learning process of children in traffic. Most parents are convinced that they are in the best position to show their children how to behave in traffic. It has also become apparent that parents may benefit from information about how their child acquires the most possible knowledge, as parents have less faith in educational methods that have proved to be very effective, such as learning by observation, copying others, and simulator computer programmes. Although parents themselves find they have an important role in showing their child the ropes in traffic and although they may benefit from information about the ways in which their children learn most easily, it was found that they do not feel the need for being given more information and also have competing worries other than road safety and traffic education. The advice is therefore to use insights acquired from the present study to find clever ways to interest parents in road safety and to inform them about how they can offer guidance to their child in traffic.

Rapportnummer
R-2010-31
Pagina's
44
Gepubliceerd door
SWOV, Leidschendam

SWOV-publicatie

Dit is een publicatie van SWOV, of waar SWOV een bijdrage aan heeft geleverd.