Voortgang van de aanpak van 'black spots'

Jarenlang is de aanpak van zogenoemde ‘black spots' als een effectieve benadering voor bestrijding van de verkeersonveiligheid beschouwd. Hiervoor werd in 1979 een handboek ‘Aanpak verkeersongevallenconcentraties' (AVOC) uitgegeven. In 1992-1993 is dit handboek onder de naam ‘Handleiding aanpak gevaarlijke situaties' (HAGS) geactualiseerd. Begin jaren negentig werd ook een nieuwe benadering van de verkeersonveiligheid geïntroduceerd onder de naam ‘duurzaam-veilig'. Hetkarakter van die benadering is meer preventief dan de aanpak van ‘gevaarlijke situaties'; deze is eerder curatief. Ook waren er geen duidelijke aanwijzingen voor de effectiviteit van de aanpak van ‘gevaarlijke situaties'. Hierdoor lijkt deze aanpak op de achtergrond te raken en te worden ingehaald door de nieuwe duurzaam-veiligbenadering. In dit onderzoek is door middel van een schriftelijke enquête onder wegbeheerders nagegaan hoe ze in de huidige praktijk met ‘gevaarlijke situaties' omgaan en welke rol de HAGS hierbij speelt. Ook is onderzocht hoeveel wegbeheerders de aanpak van ‘gevaarlijke situaties' in de toekomst denken te continueren en of er een behoefte bestaat om de HAGS te actualiseren. De meerderheid van de ondervraagde wegbeheerders blijkt ‘gevaarlijke situaties' nog wel volgens één of andere methode aan te pakken en zal dat in de nabije toekomst blijven doen. De HAGS wordt daarbij maar in beperkte mate gebruikt doordat hij als gebruiksonvriendelijk wordt ervaren en doordat een volledig gebruik te veel werk met zich meebrengt. Over de effectiviteit van de aanpak van ‘gevaarlijke situaties' blijkt weinig bekend te zijn omdat er onvoldoende gegevens beschikbaar zijn. Wellicht is meer informatie aanwezig bij de adviesbureaus die vaak de aanpak van ‘gevaarlijke situaties' uitvoeren. In dit onderzoek zijn een aantal suggesties voor aanpassing van de HAGS gedaan. Deze zijn erop gericht om de werklast bij de aanpak van ‘gevaarlijke situaties' te verminderen en tegelijkertijd de effectiviteit ervan te vergroten. Voor deze aanpassing zou gebruik kunnen worden gemaakt van elementen uit enkele toetsingsinstrumenten die recentelijk door de SWOV zijn ontwikkeld. Met name gaat het om de criteria die daarbij zijn gehanteerd en om de ontwikkeling van gebruiksvriendelijke PC-applicaties, zoals een draaiboek voor een evaluatieprocedure en een catalogus met mogelijke maatregelen. Een totale herziening van de HAGS vergt naar verwachting aanzienlijke inspanningen. Het besluit hiertoe zou gedragen moeten worden door een brede basis, bestaande uit een omvangrijke en gevarieerde groep actoren uit het verkeersveiligheidsveld. Gezien hun aandeel en ervaring in de feitelijke uitvoering vereist een dergelijk besluit ook draagvlak bij de betrokken adviesbureaus.