Ernstig verkeersgewonden in Rotterdam

Periode 2000-2017
Author(s)
Aarts, L.T; Bos, N.M.
Year

De gemeente Rotterdam heeft voor de evaluatie en bijstelling van haar Meerjarenplan Verkeersveiligheid 2015-2018 behoefte aan een actualisatie van een eerdere verkeersveiligheidsanalyse die SWOV voor Rotterdam heeft uitgevoerd. De gemeente wil met name het volgende weten:

  • Hoeveel ernstig verkeersgewonden vielen er in Rotterdam in de afzonderlijke jaren in de periode 2014 t/m 2017?
  • Wat is er te zeggen over de uitsplitsing van deze gewonden naar vervoerswijzen en leeftijden en veelvoorkomende combinaties hiervan?

Dit rapport beantwoordt de onderzoeksvragen aan de hand van de geschatte werkelijke aantallen ernstig verkeersgewonden in de periode 2014-2017 en van de ziekenhuisgegevens over een langere periode: 2000-2017. Deze langere tijdreeks is genomen om te kunnen aansluiten bij de eerdere analyse voor Rotterdam.

Het werkelijk aantal ernstig verkeersgewonden is om diverse redenen niet te geven voor alleen de gemeentelijke wegen van Rotterdam. Wel is het mogelijk schattingen te geven voor de regio Rotterdam. Daarvoor zijn de gegevens van alle ziekenhuizen in de regio in de analyse betrokken, vanwege tussentijdse fusies en andere fluctuaties die de conclusies zouden kunnen vertroebelen. Deze ziekenhuisgegevens betreffen niet uitsluitend slachtoffers die een ongeval hebben gehad in de regio Rotterdam. Voor een deel komen deze slachtoffers van buiten de regio. Daarnaast zullen ook slachtoffers van een ongeval in de regio buiten de regio in een ziekenhuis zijn opgenomen.

Ontwikkeling van ernstig verkeersgewonden in Rotterdam

In 2014 bedroeg het werkelijk aantal ernstig verkeersgewonden in de regio Rotterdam nog ca. 1.300 en vanaf 2015 lijkt dit aantal zich te stabiliseren rond 1.400 per jaar. Dit is ongeveer 7% van het totale aantal ernstig verkeersgewonden in heel Nederland. De aantallen ernstig verkeersgewonden die voortkomen uit een ongeval binnen de gemeentegrenzen ligt naar verwachting iets lager dan de genoemde aantallen voor de regio.

In de periode 2006-2011 is het aantal ernstig verkeersgewonden gestegen. Deze stijging was ook geconstateerd in de vorige analyse (die gebruikmaakte van een iets andere selectie van ziekenhuizen). Volgens de huidige analyse lijkt deze stijging zich na 2011 niet te hebben doorgezet.

De ontwikkeling vanaf 2011 volgt min of meer dezelfde trend als die van de ernstig verkeersgewonden in heel Nederland.

Kenmerken van ernstig verkeersgewonden in Rotterdam

Verreweg de grootste groep ernstig verkeersgewonden (ongeveer de helft) is als fietser gewond geraakt, in driekwart van de gevallen in een ongeval zonder gemotoriseerd verkeer (bijvoorbeeld in een botsing tegen een andere fietser, een voetganger, een paaltje of bij een eenzijdige val). Het aantal fietsslachtoffers – met name die in ongevallen zonder gemotoriseerd verkeer – stijgt al jaren (sinds 2008 in de regio Rotterdam, in Nederland zien we dit al eerder). Deze groep fietsslachtoffers maakt ook een steeds groter aandeel van de ernstig verkeersgewonden uit.

De tweede grootste groep ernstig verkeersgewonden in de regio Rotterdam wordt de laatste jaren gevormd door brom- en snorfietsers (ca. 20% van het totaal). Dit was tien jaar eerder nog de derde grootste groep.

De derde groep ernstig verkeersgewonden zijn nu (bestel)auto-inzittenden (12%). Ze zijn in de laatste tien jaar van plaats gewisseld met de brom- en snorfietsers (nu de tweede groep).

Voetgangers en motorrijders zijn al jaren met respectievelijk 9% en 6% (2015-2017) de vierde en vijfde grootste groep ernstig verkeersgewonden, hoewel hun aandeel binnen het totaal afneemt.

De aantallen ernstig verkeersgewonden binnen al deze besproken groepen zijn in de loop van de jaren wel toegenomen; bij sommige groepen (vooral fietsers en brom- en snorfietsers) wat meer dan bij andere, waardoor hun aandeel in het totaal is gestegen.

Wat de leeftijd betreft, is in de regio Rotterdam een steeds groter aandeel mensen van middelbare leeftijd en jongere ouderen (45-74 jaar, nu ca. 44%) onder de ernstig verkeersgewonden te vinden. Ook de groep jongvolwassenen neemt toe (18-24-jaar, ruim 10% nu). Kinderen (0-17 jaar, nu 13%) en volwassenen (35-44 jaar, nu 11%) maken juist een steeds kleiner aandeel van de ernstig verkeersgewonden uit.

De meest voorkomende combinatie van vervoerswijze en leeftijd onder ernstig verkeersgewonden wordt gevormd door fietsers van 45 jaar en ouder in ongevallen zonder gemotoriseerd verkeer. Deze groep groeit bovendien.

Een andere relatief veelvoorkomende combinatie vormen de gemotoriseerde tweewielers tot 45 jaar (hun aandeel is afgenomen) en in mindere mate vanaf 45 jaar (hun aandeel in de loop van de tijd toegenomen).

De groep volwassen en oudere(bestel)auto-inzittenden maakte rond 2000 nog een groot deel van de ernstig verkeersgewonden uit, maar hun aandeel is over de jaren sterk afgenomen.

Het zou interessant zijn om te achterhalen waardoor de ernstig verkeersgewonden zich hebben ontwikkeld zoals hierboven beschreven. Kennis over deze oorzaken kan helpen bij het vinden van aanknopingspunten voor effectief beleid.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Report number
R-2019-5
Pages
22
Publisher
SWOV, Den Haag

SWOV publication

This is a publication by SWOV, or that SWOV has contributed to.